Een Oproep tot Actie

Een Toekomst voor Iedereen - Universeel Basisinkomen in het Tijdperk van AI

Doris Siefen

Dedication

To Elon Musk and the xAI team, whose vision for a transformative future inspires us all. This book is dedicated to their pursuit of innovation and a world where everyone can thrive in the age of AI.

Preface  

As I began writing this book, the world stood at a pivotal moment. The rapid advancements in artificial intelligence (AI) promise unprecedented opportunities but also challenge our economic and social frameworks. Growing income disparities, fueled by automation, inspired me to explore Universal Basic Income (UBI) as a transformative solution-one that not only ensures financial security but also upholds the dignity and potential of every individual. A Call to Action  is born from the conviction that technological progress should benefit all, not just a select few. With insights drawn from research, global UBI trials, and collaboration with xAI's innovative tools, this book aims to inspire readers-from policymakers to everyday citizens-to advocate for a fairer future. My hope is that it sparks meaningful dialogue and collective action toward a world where everyone can thrive in the age of AI. Munich, July 2025

Doris Siefen

Acknowledgments  

This book would not have been possible without the unwavering support of my family, whose encouragement kept me grounded and inspired throughout this journey. My deepest gratitude goes to xAI for their pioneering work in artificial intelligence, which sparked the ideas at the heart of this book. Special thanks to the advocates, researchers, and communities worldwide who are championing Universal Basic Income and a fairer future. Your collective vision and dedication have shaped this work and inspire hope for a world where everyone can thrive.

Hoofdstuk 1: Het Landschap van AI en Inkomensongelijkheid Begrijpen

De Opkomst van Kunstmatige Intelligentie

De opkomst van kunstmatige intelligentie heeft verschillende sectoren fundamenteel getransformeerd en geleid tot ongekende vooruitgang in technologie en productiviteit. Naarmate AI-systemen geavanceerder worden, zijn ze in staat taken uit te voeren die ooit exclusief waren voor menselijke arbeid. Deze verschuiving heeft een landschap gecreëerd waarin traditionele banen worden herzien, wat een herwaardering van werk en inkomensverdeling vereist. In dit nieuwe tijdperk is het potentieel van AI om menselijke capaciteiten te verbeteren enorm, maar ook het risico op toenemende inkomensongelijkheid als er geen proactieve maatregelen worden genomen.

Terwijl AI zich blijft ontwikkelen, heeft de integratie ervan in sectoren zoals productie, gezondheidszorg en dienstverlening geleid tot verhoogde efficiëntie en lagere operationele kosten. Organisaties kunnen nu AI benutten om routinetaken te automatiseren, enorme datasets te analyseren en zelfs complexe beslissingen te nemen met minimale menselijke tussenkomst. Hoewel deze technologische vooruitgang innovatie en economische groei bevordert, brengt het ook aanzienlijke uitdagingen met zich mee. De verdringing van werknemers, vooral in lager geschoolde banen, heeft dringende vragen opgeroepen over de toekomst van werkgelegenheid en de geschiktheid van traditionele inkomensmodellen in een snel veranderende arbeidsmarkt.

In het licht van deze uitdagingen komt universeel basisinkomen (UBI) naar voren als een overtuigende oplossing om de door AI verergerde inkomensongelijkheid aan te pakken. UBI biedt een financieel vangnet voor individuen, waarbij iedereen een regelmatige, onvoorwaardelijke betaling ontvangt, ongeacht hun werkstatus. Deze benadering biedt niet alleen economische zekerheid, maar stelt mensen ook in staat om onderwijs, omscholing of ondernemersinitiatieven na te streven zonder de constante druk van financiële instabiliteit. Door inkomen los te koppelen van traditionele werkgelegenheid, kan UBI de negatieve effecten van door AI veroorzaakte banenverdringing verzachten.

Bovendien bevordert de implementatie van UBI in een AI-gedreven economie sociale cohesie en stabiliteit. Naarmate meer individuen te maken krijgen met precaire werksituaties of banenverlies door automatisering, kan een UBI-systeem helpen om consumentenbestedingen te handhaven en lokale economieën te ondersteunen. Deze financiële steun moedigt individuen aan om zich met hun gemeenschappen te verbinden en te investeren in persoonlijke ontwikkeling, wat uiteindelijk bijdraagt aan een veerkrachtiger personeelsbestand. Op zijn beurt kan een stabiele en empowered bevolking zich gemakkelijker aanpassen aan de veranderingen die AI met zich meebrengt, en het potentieel ervan benutten voor collectief voordeel.

Het gesprek rond AI en inkomensongelijkheid gaat niet alleen over de uitdagingen waarmee we worden geconfronteerd, maar ook over de kansen die voor ons liggen. Door universeel basisinkomen te omarmen als een strategische reactie op de verstoringen veroorzaakt door kunstmatige intelligentie, kan de samenleving een kader creëren voor rechtvaardige groei en gedeelde welvaart. Terwijl we dit transformerende tijdperk navigeren, is het cruciaal om inclusieve beleidsmaatregelen te prioriteren die ervoor zorgen dat iedereen de middelen heeft om te gedijen in een wereld die steeds meer wordt gevormd door technologie. De opkomst van kunstmatige intelligentie kan leiden tot een toekomst waarin alle individuen toegang hebben tot de middelen die nodig zijn voor een vervullend leven, ten goede aan de mensheid als geheel.

Historische Context van Inkomensongelijkheid

De historische context van inkomensongelijkheid onthult een complex samenspel van economische, sociale en technologische factoren die de verdeling van rijkdom door de eeuwen heen hebben gevormd. Van de agrarische samenlevingen van oude beschavingen tot de industriële revoluties die economieën transformeerden, werd de kloof tussen de welgestelden en de armen vaak verergerd door systemische structuren. De Industriële Revolutie markeerde in het bijzonder een significante verschuiving, omdat het urbanisatie en de opkomst van fabriekswerk katalyseerde, wat leidde tot scherpe inkomensongelijkheden. Rijkdom werd geconcentreerd in de handen van industriëlen, terwijl arbeiders lange uren maakten voor minimaal loon. Deze fundamentele verschuiving legde de basis voor voortdurende discussies over rechtvaardige rijkdomverdeling.

Naarmate economieën evolueerden, veranderden ook de mechanismen van inkomensongelijkheid. De opkomst van het kapitalisme in de 19e en 20e eeuw versterkte deze ongelijkheden verder, omdat marktkrachten vaak een kleine elite bevoordeelden. Economisch beleid, belastingstructuren en arbeidersrechtenbewegingen speelden cruciale rollen in het vormgeven van het landschap van inkomensverdeling. In veel gevallen zijn de voordelen van economische groei ongelijk verdeeld, waarbij systemische barrières gemarginaliseerde groepen verhinderden dezelfde kansen te krijgen als hun rijkere tegenhangers. De gevolgen van deze ongelijkheden zijn over generaties heen gevoeld, en hebben sociale mobiliteit beïnvloed en armoedecycli in stand gehouden.

De komst van technologie heeft nieuwe dimensies toegevoegd aan inkomensongelijkheid, vooral in de afgelopen decennia. De digitale revolutie heeft industrieën getransformeerd, ongekende rijkdom gecreëerd voor tech-ondernemers terwijl traditionele banen werden verdrongen. Automatisering en kunstmatige intelligentie hebben deze trend verder versneld, wat leidde tot zorgen over baanzekerheid en de toekomst van werk. Naarmate machines taken kunnen uitvoeren die voorheen door mensen werden gedaan, neemt het risico op een groeiende inkomenskloof toe, waardoor veel individuen in precaire financiële situaties terechtkomen. Deze technologische verschuiving vraagt om een herwaardering van hoe de samenleving omgaat met economische ongelijkheden, vooral in de context van een steeds meer geautomatiseerd personeelsbestand.

In het licht van deze historische patronen komt het concept van universeel basisinkomen (UBI) naar voren als een potentiële oplossing om door AI veroorzaakte inkomensongelijkheid aan te pakken. Door een gegarandeerd inkomen te bieden aan alle individuen, beoogt UBI een vangnet te creëren dat de impact van technologische verdringing kan verzachten. Historische precedenten voor sociale vangnetten, zoals welzijnsprogramma's en werkloosheidsuitkeringen, suggereren dat gestructureerde financiële steun economische stabiliteit kan versterken en een rechtvaardigere samenleving kan bevorderen. UBI richt zich niet alleen op de onmiddellijke...