Burgers en consumenten

"In discussies over landbouw, voedsel, milieu of natuur wordt regelmatig gesproken over 'consumenten' en 'burgers'. De milieubewuste en dierenwelzijngezinde burger wil van alles, wordt gezegd, maar kiest als consument in de winkel voor goedkoop, gemak en lekker. Het beeld van de burger-consument als een gespleten figuur is snel geschetst. Een moreel oordeel over de dubbele inborst van de burger-consument is gemakkelijk gemaakt.

Maar is het beeld van de januskop met zijn tweeslachtige gezicht van de burger en de consument wel realistisch? Hoe redelijk zijn de morele verwijten van vrijblijvendheid, opportunisme of hypocrisie aan het adres van de burger of de consument eigenlijk?

De essays in deze bundel gaan over de zin en onzin van de geclaimde tegenstelling tussen burgers en consumenten. Ze zijn geschreven door auteurs die werkzaam zijn in verschillende disciplines: economie, psychologie, filosofie, sociologie en geschiedenis. Speciale aandacht geven ze aan de betekenis van hun inzichten voor onderzoek en beleid op het terrein van landbouw en voedsel.

Uit de essays blijkt dat een simpele tweedeling tussen burgers en consumenten zich problematisch verhoudt tot de veelheid en complexiteit van afwegingen en gedragingen van mensen in uiteenlopende situaties. Het beeld van de burger-consument als een twee-eenheid is hier beter op toegesneden. Discussieren over burgers en consumenten vanuit het morele verwijt, vindt bij de auteurs weinig steun. Wanneer overheid, ondernemers, burgers en consumenten erop gericht zijn elkaar de zwartepiet toe te spelen, frustreert dit het nemen van initiatieven ten gunste van duurzame en milieuvriendelijke vormen van produceren en consumeren."