1. Inleiding2. De kostprijs van personeel2.1 Introductie2.2 Personele kosten2.3 Inzetbaarheid van medewerkers2.4 Kosten per inzetbaar uur2.5 Beschouwing3. Visie op personeelsplanning3.1 Inleiding3.2 De huidige situatie vraagt om verbetering3.3 Positionering van uitvoering3.4 Balans in belangen 3.4.1 Patiënt 3.4.2 Medewerker 3.4.3 Organisatie3.5 Forecast 3.5.1 Voorspelbare uitval 3.5.2 Formatie opbouw 3.5.3 Capaciteitsplanning3.6 Planning 3.6.1 Met bezettingseisen roosteren 3.6.2 Personele flexibiliteit4. Flexibel personeel als vaste waarde in ontwikkeling4.1 Inleiding4.2 Meer flexibele arbeidsovereenkomsten 4.2.1 Interne en externe flexibele medewerkers4.2.2 Arbeidscontractvormen flexibele arbeid4.3 Houding ten opzichte inzet flexibel personeel 4.4 Ideale verdeling vast, intern & extern flexibel4.4.1 Intern flexibel personeel duidelijk in de meerderheid4.4.2 Herbezinning op kosten extern flexibel personeel4.5 Werkzaamheden flexibel personeel4.5.1 Inzet flexibele teams4.6 Behoeften fases flexibel personeel4.6.1 Basisvoorwaarden op orde4.6.2 Ruimte voor ontwikkeling4.6.3 Betrokkenheid & ambassadeurschap4.7 Beschouwing 5. Leiderschap, samenwerking en effectieve teams5.1 Introductie5.2 Kenmerken van effectieve teams:5.2.1 teamrollen;5.2.2 aandachtsgebieden met betrekking tot teamontwikkeling;5.2.3 het functioneren van het team in de context van zijn omgeving;5.2.4 effectieve teams, beïnvloeding en gedragsverandering.5.3 Kenmerken van het ziekenhuis als organisatie;5.4 Effectief leiderschap. Hierin zijn voor ons relevante modellen: 5.4.1 beginselen van situationeel leiderschap;5.4.2 uitgangspunten voor leidinggeven aan professionals volgens Weggeman;5.4.3 succesvol leiderschap volgens Covey.5.5 Ervaringen, conclusies en oproep tot "Leiderschap met compassie".5.5.1 de Synthese5.5.2 de praktijkervaring5.3 leiderschap met compassie6. Efficiëntere inzet personeel door verzuimreductie6.1 Inleiding6.2 Besluitvorming6.3 De aanpak6.3.1 De aanleiding6.3.2 Communicatie6.3.3 De bedrijfsarts6.4 Eerste resultaten6.5 Verdere ontwikkelingen6.5.1 Kwaliteiten in beeld6.5.2 Talenten Management Bank6.5.3 Laag verzuim en medewerkerstevredenheid6.5.4 Vasthouden van de resultaten6.5.5 Oorspronkelijke doelstelling6.6 Beschouwing7. Performance management7.1 Wat is performance management?7.2 Rol van het management7.3 Performance management is een continu proces7.4 Stuur op datgene waarop je invloed hebt7.5 Beschouwing8. Berekend opleiden (AORTA - model)8.1 Introductie8.2 Aanleiding tot manpowerplanning8.3 Het AORTA - model8.4 Het model uitgewerkt8.4.1 De opleiding8.4.2 De afdelingen8.4.3 De arbeidsmarkt8.4.4 Invulling van het AORTA - model8.4.5 Verwachte ontwikkelingen8.5 Beschouwing 9. Naar een dynamische bruto - netto factor9.1 Inleiding en aanleiding9.2 De inzetbaarheid van een medewerker; van bruto naar netto9.2.1 Verlof9.2.2 Scholing9.2.3 Ziekteverzuim9.2.4 Buitengewoon verlof9.2.5 De berekening van de bruto netto factor9.3 Toepassing in de praktijk9.3.1 Seizoensinvloed9.3.2 Planbaarheid9.4 Discussie10. Beddenmonitoring10.1 Introductie10.2 Begrippen10.3 Praktische uitwerkingen10.3.1 Bedbezetting binnen de dag10.3.2 Bedbezetting per dag10.3.3 Gemiddelde bedbezetting over de dagen van de week10.3.4 Bedbezetting over het jaar, seizoenpatroon10.4 Parameter warme bedtijd10.5 Beschouwing11. Capaciteitsanalyse gebaseerd op verpleegindexen11.1 Inleiding11.2 Begrippen11.3 Capaciteitsmodel11.3.1 Beschrijving van het model11.3.2 Toepassing van het model11.4 Reflectie12. Het berekenen van benodigde formatie12.1 Introductie12.2 Model12.2.1 Stap 1: de werklast12.2.2 Stap 2: het personeel12.2.3 Stap 3: balans tussen "de werklast" en "het personeel"12.3 Te inventariseren onderdelen in de praktijk 12.3.1 Stap 1: werklast 12.3.2 Stap 2: personeel 12.3.3 Balans tussen "werklast" en "personele inzet"12.4 Benchmarken12.5 Beschouwing 13. Bezettingsgraad13.1 Introductie13.2 Definities en begrippen inzake capaciteit 13.2.1 Begrip capaciteit 13.2.2 Begrip bezettingsgraad 13.2.3 Dilemma13.3 Meten van de productie en van de capaciteit 13.3.1 Productie 13.3.2 Capaciteit13.4 Redelijke bezettingsgraad 13.4.1 Acute opnamen 13.4.2 Voorspelbare ligduur 13.4.3 Opname kan worden geweigerd 13.4.4 Kapitaalintensieve afdeling 13.4.5 Logistiek eenvoudig proces 13.4.6 Capaciteit is passend 13.4.7 Grootte van de verpleegafdeling 13.4.8 Dagbehandelingen op de klinische verpleegafdeling 13.4.9 Verdeling eenpersoonskamers en meer persoonskamers 13.4.10 Voldoende personeel13.5 Beschouwing14. Flexibiliteit in personele planning14.1 Introductie14.2 Begrip14.2.1 Variabiliteit14.2.2 Flexibiliteit voor de capaciteitsplanning van personeel14.3 Toepassing van flexibiliteitstrategieën op verpleegafdelingen 14.3.1 Scenario 1: jaarurensystematiek 14.3.2 Scenario 2: Specialistische versus generalistische verpleegkundige 14.3.3 Scenario 3: Flexpool 14.3.4 Scenario 4: Flexibiliteit in de indeling van taken op een verpleegafdeling14.4 Beschouwing15. Jaarurenplanningen: de schakel tussen formatiebegroting en dienstroostering15.1 Inleiding15.2 Organiseren van flexibiliteit15.3 Praktijkcasus afdeling spoedeisende hulp15.4 Modelbeschrijving15.5 Scenario analyses15.5.1 Hoeveel inhuur kunnen we uitspraken door meer of minder flexibiliteit in jaaruren te gebruiken?15.5.2 Bij welk (relatief) kostenniveau krijgen jaaruren voorkeur boven inhuur?15.5.3 Hoe ligt de relatie tussen (tactische) jaarplanning en (operationele) dienstroostering?15.6 Conclusie 16. Jaarurensystematiek16.1 Introductie16.2 Variatie in werklast en aanbod aan personeel 16.2.1 Variatie in werklast 16.2.2 Variatie in het aanbod aan personeel16.3 Balans creëren tussen werklast en aanbod aan personeel 16.3.1 De korte termijn 16.3.2 De lange termijn16.4 Jaarurensystematiek 16.4.1 Definitie 16.4.2 Uitwerking van jaarurensystematiek16.5 Beschouwing17. De inzetbaarheid van artsen17.1 Introductie17.2 Bruto Netto Factor17.3 Praktijkanalyse van een specialistengroep, gebruik in de praktijk 17.3.1 Vakgroep Nierziekten, casus 1 17.3.2 Vakgroep Radiologie, casus 217.4 Beschouwing18. Het bepalen van de verpleegkundige inzet18.1 Introductie18.2 Praktijktoepassing: Neonatologie afdeling in het Radboudumc 18.2.1 Patiënten classificatiesysteem 18.2.2 Juiste balans tussen zorgvraag en verpleegkundige inzet 18.2.3 Tool ter ondersteuning van korte-termijn beslissingen 18.2.4 Uitbreiding van de tool18.3 Generalisatie van de methode18.4 Beschouwing